สายพิณ เสียงธรรม
สมัยหนึ่งพระพุทธเจ้าประทับอยู่
ณ ภูเขาคิชณกูฏ
ครั้งนั้นพระโสณะหลีกเร้นออกปฏิบัติธรรมอยู่
ณ
ป่าสีตะวันอย่างเคร่งเครียดองค์เดียว
ปฏิบัติอย่างไรก็ไม่บรรลุธรรมจึงเกิดความเบื่อหน่าย
คิดจะสึกออกไปครองเรือน
ความคิดอย่างหนึ่งเกิดขึ้นว่า
เราก็มีทรัพย์สมบัติมากมายพอที่จะทำบุญทำทานได้อยู่
สึกออกไปดีกว่ามาทรมานอยู่อย่างนี้
คราวนั้นพระพุทธเจ้าทรงทราบวิตกของพระโสณะด้วยพระญาณจึงเสด็จมาโปรด
"โสณะ
เมื่อครั้งเธออยู่ครองเรือนเธอเป็นผู้ชำนาญในการดีดพิณมิใช่หรือ
?"
"พระเจ้าข้า"
"สายพิณทีขึงตึงเกินไปจะดีดได้ไพเราะไหม
? "
"ไม่ไพเราะพระเจ้าข้า"
"สายพิณที่ขึงหย่อนเกินไปจะดีดได้ไพเราะไหม?"
"ไม่ไพเราะพระเจ้าข้า"
"สายพิณที่ขึงไม่ตึงเกินไปไม่หย่อนยานจนเกิดไปขึงแต่พอดี
เสียงพิณที่ดีดย่อมจะไพเราะใช่หรือไม่
?"
"อย่างนั้นพระเจ้าข้า"
"โสณะ
สายพิณฉันใด
การปฏิบัติธรรมะก็ฉันนั้นการตั้งความเพียรไว้มาเกินไป
จิตย่อมฟุงซ่านยากแก่การควบคุม
ความเพียรที่หย่อนเกินไป
ก็เกิดความเกียจคร้าน
เพราะฉะนั้นเธอจงตั้งความเพียรให้เป็น
มัชฌิมา ปานกลางอย่างสม่ำเสมอ
และจงตั้งอินทรีย์ 5 คือ ศรัทธา
วิริยะ สติ สมาธิ
และปัญญาให้สม่ำเสมอ
และจงประคองจิตใจไว้ในระดับนั้นเถิดโสณะ"
พระโสณะรับพุทโธวาทด้วยความใส่ใจ
และตั้งใจปฏิบัติตามพระโอวาทนั้นอย่างจริงจังไม่นาน
ท่านก็บรรลุพระอรหันต์
เป็นพระอริยบุคคลองค์หนึ่งในโลก